پیامدهای رشد شناختی در نوجوانان
رشد تفکر کارآمد به طور فزآینده ای پیچیده می شود، به تغییرات چشمگیر در نحوه ای که نوجوانان خود، دیگران و دنیا در مجموع را در نظر می گیرند منجر می شود. اما به همان صورتی که نوجوانان گاهی در استفاده از بدن تغییر شکل یافته خود ناشی هستند، در آغاز هنگام استفاده از تفکر انتزاعی خود تزلزل نشان می دهند. گرجه نگرانی، آرمان گرایی، عیب جویی و دو دلی نوجوانان اغلب بزرگسالان را متحیر و نگران می کنند ولی آن ها معمولا در بلند مدت مفید واقع می شوند.
جدول؛ به کار بردن آنچه که می دانیم، روش هایی را برای برخورد کردن با پیامدهای توانایی های شناختی نویافته نوجوانان توصیه می کند؛
برخورد کردن با پیامدهای توانایی های شناختی جدید نوجوانان | |
تفکر به صورت ... ابراز می شود | توصیه |
حساسیت نسبت به انتقاد دیگران | در حضور دیگران از نوجوانان عیب جویی نکنید. اگر مسئله ای مهم باشد، صبر کنید تا موقعی که بتوانید تنها با نوجوان صحبت کنید. |
احساس منحصر به فرد بودن اغراق آمیز | خصوصیات منحصر به فرد نوجوانان را بپذیرید. در زمان مناسب، بگویید که وقتی نوجوانان بودید به شیوه مشابهی احساس می کردید و دیدگاه متعادل تری را ترغیب کنید. |
آرمان گرایی و عیب جویی | به توقعات غرورآمیز و اظهارات عیب جویانه نوجوانان صبورانه پاسخ دهید. به ویژگی های مثبت هدف ها اشاره کنید و به نوجوانان کمک کنید تا دنیا و افراد را آمیزه ای از محاسن و معایب ببینند. |
مشکل در تصمیم گیری های روزمره | از تصمیم گیری برای نوجوانان خودداری کنید. تصمیم گیری کارآمد را الگو قرار دهید و درباره محاسن و معایب گزینه ها، احتمال پیامدهای مختلف و درس گرفتن از انتخاب های نادرست، توصیه هایی سیاستمدارانه ارائه دهید. |
خودآگاهی و تمرکز بر خود در نوجوانان
توانایی بهتر نوجوانان در اندیشیدن درباره افکارشان، همراه با تغییرات جسمانی و روانشناختی که در معرض آن ها قرار دارند، به معنی آن است که آن ها فکر کردن بیشتر در مورد خود را آغاز کرده اند.
تماشاگران خیالی
تحریف شناختی اول؛ تماشاگران خیالی نامیده می شود. بدین معنی که نوجوانان تصور می کنند کانون توجه دیگران قرار دارند. در نتیجه آن ها شدیدا خودآگاه شده و اغلب برای اجتناب از این که شرمنده شوند تلاش زیادی به خرج می دهند. تماشاگران خیالی به ما کمک می کنند تا بفهمیم چرا نوجوانان چند ساعت را صرف وارسی کردن جزئیات ظاهر خود می کنند. در ضمن، تماشگران خیالی، حساسیت آن ها را نسبت به عیب جویی دیگران توجیه می کنند. برای نوجوانای که معتقدند همه عملکرد آن ها را زیر نظر دارند، عیب جویی والدین یا معلمان می تواند موجب سرافکندگی شود.
افسانه شخصی
تحریف شناختی دوم؛ افسانه شخصی است. چون نوجوانان خیلی اطمینان دارند که دیگران آن ها را مشاهده و به آن ها فکر می کنند، عقیده کاذبی را درباره اهمیت خود پرورش می دهند. آن ها احساس می کنند که استثنایی و منحصر به فرد هستند. بسیاری از نوجوانان تصور می کنند که به قله های سربلندی رسیده اند و در ضمن غرق در ناامیدی هستند (تجربیاتی که دیگران احتمالا نمی توانند درک کنند). وقتی که افسانه شخصی با شخصیت هیجان خواه ترکیب می شود به مخاطره جویی نوجوانان کمک می کند و آن ها را متقاعد می سازد که نوجوانان آسیب پذیر نیستند.
تماشاگران خیالی و افسانه شخصی در اوایل نوجوانی قوی تر هستند و سپس به تدریج کاهش می یابند. وقتی از نوجوانان سوال می شود که چرا در مورد نظر دیگران نگران هستند؟ پاسخ می دهند به این علت که ارزیابی های دیگران پیامدهای واقعی مهمی برای عزت نفس، پذیرش همسالان و حمایت اجتماعی دارند. در ضمن؛ نوجوانان برای چسبیدن به این عقیده که دیگران به ظاهر و رفتار آن ها اهمیت می دهند، دلایل هیجانی دارند.
آرمان گرایی و انتقاد در نوجوانان
توانایی نوجوانان در فکر کردن به احتمالات، دنیای آرمان و کمال را به روی آن ها می گشاید. نوجوانان می توانند خانواده مذهبی، سیاسی و اخلاقی دیگی را تجسم کرده و می خواهد آن ها را کاوش کنند. در نتیجه؛ آن ها اغلب دیگاهی از دنیای بی نقص را تشکیل می دهند که بی عدالتی، تبعیض یا رفتار مبتذل در آن وجود نداشته باشد. اختلاف بین دیدگاه بزرگسالان و نوجوانان که اغلب "شکاف بین دو نسل" نامیده می شود، بین والد و فرزند تنش هایی را به وجود می آورد. آگاهی نوجوانان از خانواده بی نقص که والدین و خواهر و برادرهای آن ها با این آرمان نمی خوانند، باعث می شود که منتقدان عیب جو شوند. با این حال در مجموع؛ آرمان گرایی و انتقاد نوجوانان مفید واقع می شوند. وقتی که نوجوانان دیگران را به صورت افرادی در نظر بگیرند که نقاط قوت و ضعف دارند، بهتر می توانند برای تغییر اجتماعی و برقرار کردن روابط مناسب و بادوام به صورت سازنده اقدام کنند.
تصمیم گیری در نوجوانان
با این که نوجوانان بسیاری از تکالیف شناخی را خیلی بهتر از زمانی ک کوچکتر بودند انجاممی دهند ولی وقتی که می خواهند تصمیماتی را بگیرند اغلب به صورتی منطقی فکر نمی کنند. یعنی به این موراد نمی پردازند: مشخص کردن دلالیل مخالف و موافق هر گزینه، ارزیابی احتمال پیامدهای مختلف، ارزیابی انتخاب خود بر حسب اینکه آیا هدف های آن ها برآورده خواهد شد یا نه؟ و اگر نه درس گرفتن از اشتباهات و تصمیم گیری بهتر در آینده. از این گذشته نوجوانان هنگام تصمیم گیری، بیشتر از بزرگسالان به قضاوت های شهودی آموخته شده، اتکا می کنند.
چرا تصمیم گیری برای نوجوانان خیلی دشوار است؟
آن ها در بسیاری از تجربیاتی که نخستین بار با آن ها رو به رو می شوند، آگاهی کافی برای پیامدهای بالقوه ندارند. آن ها با موقعیت های دشواری نیز روبرو می شوند که هدف های متضادی را در بر دارند، نظیر این که؛ چگونه جایگاه اجتماعی خود را حفظ کنند و در عین حال ازمست شدن در یک مهمانی اجتناب ورزند. علاوه بر این، نوجوانان اغلب احساسمی کنند که نمی توانند از پس گزینه های زیاد برآیند، مثل؛ انتخاب های فراوان در مورد درس های مدرسه، فعالیت های فوق برنامه، رویدادهای اجتماعی و کالاهای مادی. در نتیجه، تلاش های آن ها برای انتخاب کردن غالبا با شکست مواجه شده و به عادت متوسل می شوند، طبق تکانه عمل می کنند یا تصمیم گیر یرا به تعویق می اندازند. کمک کردن به نوجوانان برای فکر کردن به صورت منطقی، توانایی آن ها را در گرفتن تصمیمات منطقی بیشتر می کند و به مرور زمان هنگامی که آن ها از موفقیت ها و شکست های خود درس می گیرند و به فرآیند تصمیم گیری فکر می کنند، اطمینان از تصمیم گیری و عملکرد آن ها بهبود می یابد. با این حال؛ خطاهایی در تصمیم گیری کماکان تا بزرگسالی ادامه می یابند.
- آخرین ویرایش .
- برگرفته از: کتاب روانشناسی رشد جلد دو (از نوجوانی تا پایان زندگی)
- صاحب اثر: لورا برک
- موقعیت مطلب: فصل یازدهم
- صفحات: از صفحه 43 تا صفحه 47
- لینک منبع: https://www.koodaklearn.ir/publication/6