مهارت های گوش دادن انعکاسی میان والدین و کودکان

هنگامی که کودک شما احساسات خودش را برای شما بیان می‏کند، ممکن است مشکلات متعددی بروز کند. اما شما می‏توانید هر کدام از این مشکلات را مدیریت کنید.

مشکلاتی که والدین با آن مواجه هستند

کودک شما، احساسات ناخوشایندی را نسبت به شما ابراز می‏کند

ممکن است او بگوید: «شما به من اجازه نمی‎‏دهید که جمعه شب به سینما بروم و من از دست شما خیلی عصبانی هستم!» بگذارید که او احساسات منفی خود را نسبت به شما ابراز کند، اما به او اجازه ندهید که به شما ناسزا بگوید. اجازه ندهید که به شما بددهنی کند، فحش بدهد، شما را تهدید کند و یا جیغ و دادو قشقرق به راه بیاندازد. به او بگویید: که او می‏تواند احساساتش را بیان کند، اما شما ناسزاگویی او را تحمل نخواهید کرد. چنانچه او به بددهنی یا جیغ کشیدن ادامه داد، او را ترک کرده و یا تنبیه ملایمی در مورد او اعمال کنید.

کودکان باید یاد بگیرند که احساسات خود را شناخته و آنها را بدون پرخاشگری، رفتار زننده و ناسزاگویی بیان کنند. همچنین مراقب باشید هنگامی که شما احساسات خود را نسبت به کودکتان بیان می‏کنید، از همین قوانین پیروی کنید و از ناسزاگویی بپرهیزید. برای کودک خود یک الگوی مناسب باشید.

شما به کودک خود کمک می‏کنید تا در مورد احساساتش صحبت کند

با این وجود، او همچنان احساس دلگیری می‏کند و از طرح‏های غیرمنطقی سخن می‏گوید.

ممکن است حتی پس از اینکه شما به دقت به لورای 12 ساله گوش کردید، توصیه ‏های مفیدی به او کردید، پیامدهای احتمالی اقدامات او را گوشزد کردید، باز هم او نامعقول باشد. ممکن است او در حالی که از شما دور می‏شود بگوید: «معلم زبان من آدم پست و بی‏ انصافی است و من از او متنفرم! ولی من می‏خواهم به او نشان بدهم که پشیمان خواهد شد. من می‏خواهم همچنان در کلاس پچ پچ راه بیاندازم و گزارشم را هم دیر به او بدهم!»

اغلب اوقات ما نمی‏توانیم به طور مستقیم احساسات و انتخاب‏های غیرمنطقی فرزندانمان را تغییر بدهیم. ممکن است لورا مجبور شود از طریق مواجه شدن با پیامدهای طبیعی اقداماتش، رفتار خود را بهبود بخشد. یعنی او مجبور شود به دلیل پچ پچ کردن در کلاس، به عنوان جریمه تا دیر وقت در مدرسه بماند و به خطر تأخیر در تحویل گزارش کارش نمره «F» بگیرد.

کودک شما از تلاش‏های شما برای گوش دادن انعکاسی، استفاده می‏کند

به گفتگوی زیر میان برادلی ده ساله و مادرش توجه کنید. علیرغم اینکه مادر در استفاده از گوش دادن انعکاسی به صورت درست و مؤثر عمل می‏کند، برادلی به طور موقت از او ناراحت می‏شود. با این وجود، مادر به شیوه‏ای مناسب به استفاده از مهارت‏های خود در گوش دادن انعکاسی ادامه می‏دهد.

برادلی: «من از دست پدر و مادر چاد عصبانی هستم. آنها به او اجازه نمی‏دهند هیچ کاری بکند. آنها همیشه می‏ترسند بلایی به سرش بیاد. آنها مثل یک بچه با او رفتار می‏کنند.»

مادر: «تو می‏گی از آنها عصبانی هستی چون با او مثل بچه رفتار می‏کنند؟»

برادلی: «بله من همینو گفتم! تو هم که دوباره حرف خودمو تکرار می‏کنی!»

مادر: «خیلی خب برادلی، من می‏خوام بدونم در مورد چاد و پدر و مادرش چی فکر می‏کنی؟»

برادلی: «خب، یکی از کارهای آنها که مثل رفتار با بچه‏ ها است اینه که به او اجازه نمی‏دهند که با من به .... بیاد.»

علاوه بر این، ممکن است کودک به شما بگوید که احساسات او را درست درک نکرده‏ اید. هرچند شما بعدا دریابید که شما احساسات او را به درستی درک کرده بودید.

چنانچه کودک شما در مورد گوش دادن انعکاسی شما اظهارنظر کرد، «خونسرد باشید» و به او بگویید: «به این احساسات و افکار توجه دارید». اجازه ندهید که واکنش‏های منفی گاه به گاه کودک شما در مورد مهارت‏های گوش دادن انعکاسی‏تان، شما را از استفاده از آن باز دارد.

هوش هیجانی در کودکان چیست؟

هوش هیجانی، توانایی کودک شما برای درک و مدیریت هیجانات و رفتار می‏باشد. از آنجایی که هوش هیجانی کودک، بیشتر اکتسابی است تا ارثی، پس می‏توان آن را بهبود بخشید. استفاده مؤثر شما از روش‏های SOS، سازگاری رفتاری، سازگاری هیجانی، انعطاف پذیری و هوش هیجانی کودکتان را بهبود خواهد بخشید.

در حالیکه کودک شما رشد می‏کند، او را کمک کنید تا پنج مهارت زیر را در خود تقویت کند.

پنج توانایی هوش هیجانی

• شناخت و نامگذاری هیجانات
• مدیریت و آرام ساختن هیجانات
• به رسمیت شناختن هیجانات دیگر
• مدیریت روابط با دیگران
• برانگیختن خود برای تحقق بخشیدن اهداف

کودکانی که احساسات خود را می‏شناسند، بهتر می‏توانند آنها را مدیریت کنند. کودکانی که احساسات خود را شناخته و مدیریت می‏کنند، بهتر می‏توانند احساسات دیگران را شناخته و روابط خود را با آنها مدیریت کنند. به همین دلیل، مهم است که  شما از مهارت‏های خود برای گوش دادن انعکاسی به کودکتان استفاده نمایید. شما با کمک به او برای شناخت احساسات و هیجاناتش، به او کمک می‏کنید تا هوش هیجانی خود را افزایش دهد.

با مطالعه کتاب «SOS، کمک در مورد هیجانات» و استفاده از آن، اطلاعات بیشتری در مورد تقویت هوش هیجانی و کمک به کودک خود برای بهبود هوش هیجانی اش، بدست آوردید.

هنگامی که شما در برخورد با یک مشکل دچار ناکامی شده و یا با شخص دیگری تعارض پیدا کرده ‏اید، کودکتان به طور دقیق شما را زیر نظر دارد. او با مشاهده شما یاد می‏گیرد که در آینده چگونه با هیجانات، ناکامی‏ها و یا تعارضات خود با دیگران برخورد نماید. برای کودک خود، الگوی مناسبی باشید.

این نکات عمده را به یاد داشته باشیم

• کمک به کودکتان برای نامگذاری احساساتش، نخستین گام برای کمک به او در جهت درک مدیریت آنهاست.
• گوش دادن انعکاسی، عبارت است از: خلاصه کردن و بازگوییِ احساسات کودکتان و موقعیتی که ظاهراً باعث ایجاد احساسات شده است.
• از گوش دادن انعکاسی برای کمک به کودکتان، جهت نامگذاری و درک هیجانات و سازگاری با آنها استفاده کنید.
• کمک کردن به کودک خود را با استفاده از انعکاس دادن احساسات خوشایند و احساسات ناخوشایند، تمرین نمایید.
• گوش دادن انعکاسی، به کودکان کمک می‏کند تا کنترل بیشتری را بر روی هیجانات و رفتار خود، بدست آوردند.
• از SOS به منظور تقویت هوش هیجانی کودکتان استفاده کنید.
• در برخورد با ناراحتی‏ها و مشکلات، الگوی مناسبی برای کودک خود باشید.