ترس کودکان از دزدان و کودک ­ربایان

عکس­های کودکان گمشده که در تلویزیون یا روزنامه به چشم می­خورند، امروزه عامل اصلی ترس کودکان از دزدیده شدن هستند. کودکان امروزی، نه تنها از دزدانی که وارد خانه ­ها می­شوند وحشت بسیاری دارند، بلکه از غریبه­ ها هم می­ترسند و نگران قفل نبودن درِ خانه می­شوند.

این ترس­ها گاهی به قدری شدید هستند که جلوی فعالیت­های روزمرة کودک را نیز می­گیرند. «ملیسا» دختر هشت ساله­ ای است که از بازی کردن در خارج از خانه می­ترسد. «پنی» فقط هنگامی برای بازی از خانه بیرون می­رود که مادر، همراهش باشد. «میکی» می­پندارد که تمام غریبه ­ها دزد هستند و می­خواهند در خانه را بشکنند و وارد آن شوند. او هر شب خواب می­بیند که یک مرد سیاه­پوش با گذاشتن نردبان کنار پنجرة اتاقش قصد دارد وارد شود و او را در حال خواب بدزدد. بنابراین، از خواب می­پرد و به اتاق پدر و مادرش می­رود و پایین تختخواب آن­ها می­خوابد.

آموزش قوانین احتیاطی به کودکان ضروری است؛ اما وقتی ترس و اضطراب به حدی می­رسد که بر روی خواب و فعالیت­های کودک تأثیر می­گذارد، باید روشی را به کار گیرید تا واقع­گرایانه­ تر با خطرات و تهدید­ها رودررو شوند. پیشنهاد­های زیر، به­ گونه ­ای طراحی شده ­اند که در عین حفظ احتیاط در برابر خطرات، از ترس کودک می­کاه

بیش از حد از کودکتان حمایت نکنید

بین احتیاط و حمایت بیش از حد، فاصلة زیادی است و ممکن است شما از پیامی که با رفتارتان به کودک می­دهید به ­خوبی آگاه نباشید. برای مثال، اگر فرزندتان را حتی در حیاط خانه هم تنها نمی­گذارید، دو پیام برایش دارید: «یکی اینکه دنیا به قدری خطرناک است که من باید همیشه مراقب باشم و دیگر آنکه، تو نمی­توانی به تنهایی بازی کنی یا کار کوچکی برای خودت انجام دهی». هیچ­کدام از این پیام­ها برای فرزندتان مفید نخواهد بود.

رویارویی کودک را با اخبار جنایی محدود کنید

برنامه­ های خبری تلویزیون، حوادث جنایی روزمره را به تصویر می­کشند. بزرگسالان به بیشتر این­گونه خبر­ها عادت کرده­ اند؛ اما کودکانشان خیر. بکوشید هنگامی اخبار تلویزیون را مشاهده کنید که کودک، در اتاق نباشد و در حضور او دربارة حوادث جنایی بحث نکنید.

در صورت لزوم، توضیح دهید

حتی اگر شما مواجهة کودک را با اخبار جنایی کنترل کنید، او از برخی از آن­ها آگاه می­شود. «سوزان» وقتی روزنامه را برای شما می­آورد، چشمش به عناوین درشت آن می­افتد و سؤالات زیادی برایش مطرح می­شود. سؤالات او را با حداقل جزییات پاسخ دهید؛ اما جز حقیقت نگویید. توضیح دهید که گم شدن یک کودک، همیشه دلیل بر دزدیده شدن او نیست و دزدیدن کودکان به ندرت اتفاق می­افتد.

اقدامات احتیاطی را به کودک بیاموزید

چگونگی رفتار کودک را در رویارویی با موقعیت­های خاص در نظر بگیرید و آن را اصلاح کنید. کودک را نترسانید به او بگویید که بیشتر مردم، مهربان و دوست داشتنی هستند و فقط عدة کمی از آن­ها ممکن است به کودکان آسیب برسانند.

™از کودک بخواهید مشخصاتش را به خاطر بسپارد. این مشخصات، دربرگیرندة نام خانوادگی، نشانی منزل و شمارة تلفن است. مطمئن باشید که حفظ کردن این مشخصات، حتی برای یک کودک دو ساله نیز امکان­پذیر است.

™استفاده از تلفن را به کودک بیاموزید. حفظ بودن تلفن یکی از همسایه­ ها، یکی از بستگان نزدیک مانند خاله یا عمه و یا ادراه پلیس به کودک اطمینان بیشتری می­دهد؛ اما زمان­های استفاده از تلفن را محدود کنید.

™طریقة پاسخگویی به تلفن را به کودک بیاموزید. به او بگویید که هیچ­گاه، یک ناشناس را از تنها بودنش در خانه آگاه نکند. بسیاری از والدین ترجیح می­دهند که کودک، نام خود را به یک ناشناس نگوید. بنابراین، به فرزندتان بیاموزید که اگر کسی پشت تلفن از او پرسید: «شمارة اونجا چنده؟» او در پاسخ چنین بگوید: «شما چه شماره­ای رو گرفته ­اید؟» وقتی فرد غریبه شماره را گفت، کودک، می­تواند بگوید: «ببخشید، شماره رو اشتباه گرفته ­اید»، و سپس گوشی را قطع کند.

™به کودکتان بگویید که وقتی تنهاست هیچ­گاه، در خانه را به روی کسی باز نکند. او حداکثر می­تواند پیغام آن شخص را به یاد بسپارد و به پدر و یا مادرش بگوید.

™به کودکتان بیاموزید که اگر گم شد، چه­ کار باید بکند. توضیح دهید که چگونه در فروشگاه­ها یا مکان­های عمومی رفتار کند تا مشکلی برایش پیش نیاید (بخش 3■10 و 4■10 را ببینید) و اگر گم شد، چه­ کار کند. اگر به یک مکان شلوغ می­روید، به او بگویید که در صورت جدا شدن از یکدیگر کجا منتظر هم بمانید. راه دیگر این است که کودک از فروشندگان (اگر این مکان یک فروشگاه بزرگ است) بخواهد تا اسم شما را پشت بلندگو بگویند. به کودکتان یادآوری کنید که هیچ­گاه، با یک شخص غریبه آن محل را ترک نکند و اگر کسی به­ زور می­خواهد او را ببرد، خود را بر روی زمین بیندازد و فریاد بزند: «این مامان [یا بابای] من نیست!»

™به مدرسة کودک اطلاع دهید که چه کسی پس از تعطیل شدن مدرسه دنبال کودک می­آید. یک اسم رمز به کودک یاد دهید تا احیاناً اگر روزی مجبور شدید از فرد دیگری (یک همسایه یا یک دوست) خواهش کنید دنبال کودک برود، آن شخص با گفتن اسم رمز اطمینان کودک را جلب کند.

به کودک بیاموزید چگونه به افراد غریبه «نَه!» بگوید. اگر کسی انجام کاری را از او می­خواهد که نباید انجام دهد، بهترین راه، گفتن نه! و ترک آن محل است. این روش را با فرزندتان تمرین کنید.

به کودکتان بیاموزید که به «حس ششم» خود توجه کند. به او بگویید که هرگاه، احساس بدی نسبت به چیزی دارد، احتیاط کند. برای مثال، اگر وارد خانه شد و در نظرش چیزی غیرطبیعی آمد، بلافاصله آنجا را ترک کند و برای کمک نزد یکی از همسایه­ ها برود. به او توضیح دهید که اگر غریبه­ ای در اتوموبیل سؤالاتی از او کرد، بهتر است نه تنها پاسخش را ندهد، بلکه از نزدیک شدن به اتوموبیل آن شخص هم خودداری کند. به او اطمینان دهید که نباید نگران باشد که او را به علت این رفتارش، بی­ ادب بپندارند. با بازی کردن نقش آن فرد غریبه، این اقدام احتیاطی را تمرین کنید.

به کودکتان بیاموزید که چگونه با ترس­هایش مقابله کند

شما نمی­خواهید فرزندتان در تمام طول زندگی ­اش نگران وقایعی که ممکن است رخ دهند، باشد. وقتی کودک با اقدامات احتیاطی آشنا شد، به او بیاموزید چگونه مثبت­نگر باشد و با اعتماد به نفس عمل کند. این رفتار، او را خوشحال­تر می­کند و احساس قربانی بودن را از او دور خواهد کرد. برای نمونه، کودک می­تواند با خود بگوید: «اگه کسی بخواد در رو بشکونه، سگمون پارس می­کنه.» و یا، «من تو خونه نگران نیستم، چون هر وقت بخوام مامان و بابام رو صدا می­کنم».

کاستن از ترس با روش­های امنیتی

راه­های زیر، برای جلب اطمینان کودکی که در داخل خانه هم از دزدان و جنایتکاران می­ترسد، به کار می­روند (بخش 4■14 را در مورد ترس از تاریکی مطالعه کنید).

™از قفل­های بزرگ برای در، سیستم دزدگیر و حفاظ­های پنجره استفاده کنید.

گذاشتن کلیدی در اتاق کودک که بتواند شب هنگام، پدر و مادرش را با صدای زنگ از خواب بیدار کند، بسیار مفید است. در صورت امکان، از دستگاه آیفون استفاده کنید تا حتی بتواند از داخل اتاقش هم با شما صحبت کند.

روش­های کسب آرامش را به او بیاموزید

در بیشتر اوقات، ترس کودک از دزد­ها غیرمنطقی است؛ اما نگرانی آن­ها کاملاً واقعی است. با استفاده از روش­های کسب آرامش (که در فصل 2 شرح داده شده ­اند) نگرانی و اضطراب آن­ها را کاهش دهید.

لینک روشهای کسب آرامش : (www.koodaklearn.ir/kxr )